25 Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch trên phongdiep.net
- Trích: Kiếm sống; Ba lần thoát hiểm...
- Trích: Kiếm sống; Ba lần thoát hiểm...
Home >> Nội dung website >> KẾT NỐI >> Đường Văn
KIẾM SỐNG - Đỗ Ngọc Thạch
KIẾM SỐNG
Truyện ngắn của Đỗ Ngọc Thạch
Khi tôi đến làm việc tức “kiếm sống” ở cái lò bánh ngọt “tiểu thủ công” này thì đội ngũ “thợ thuyền” ở đây đã có 11 người: 4 người đứng lò, 4 người làm thành cái bánh và đóng gói sản phẩm và một người làm nhiệm vụ “nuôi quân” tức nấu ăn. Những người thợ ở lò bánh này làm việc từ 6 giờ sáng cho đến 6 giờ tối, buổi trưa nghỉ ăn cơm tại chỗ khoảng nửa giờ. Trừ hao những lúc nghỉ giữa giờ vì nhiều lý do thì tổng số giờ lao động của thợ bánh là tròn Mười giờ, tức hơn giờ làm việc của Nhà nước hai giờ. Đó cũng là thời gian lao động nói chung của hầu hết những cơ sở sản xuất tư nhân và có thể nói cái thời gian lao động “dôi ra” này chính là một trong những “yếu tố” làm nên lợi nhuận của giới chủ. Khi tôi đến lò bánh làm việc, ông chủ lò bánh nói: “Lò bánh của chúng ta đang phát triển và đã có “thương hiệu” trên thị trường, vì thế tất cả hãy cố gắng làm thật tốt phần việc được giao. Số người của chúng ta vừa đủ bộ 12 con giáp Tý Sửu Dần Mão Thìn Tỵ Ngọ Mùi Thân Dậu Tuất Hợi, vì thế mỗi người sẽ mang tên một con giáp, cứ thế mà gọi. Tại sao lại gọi như vậy? Đây là con số tuyệt đẹp, nó sẽ giúp chúng ta làm ăn phát tài, vì thế ta sẽ giữ con số màu nhiệm này, không thêm không bớt”. Nói rồi ông chủ đưa ra một cái rổ nhựa, trong có sẵn mười hai mảnh giấy viết sẵn từ Tý cho đến Hợi, ai bốc được chữ nào thì sẽ mang “thợ danh” chữ đó. Tôi chờ cho mọi người bốc hết, mở mẩu giấy cuối cùng ra có chữ “Tý”, đúng là số trời đã an bài! Điều kỳ lạ là không chỉ riêng tôi mà năm người nữa là Sửu Dần Mão Thìn Tỵ cũng bốc được chữ trùng với năm sinh của mình. Năm người này, cùng với tôi là sáu, còn có đặc điểm giống nhau nữa là không phải thuộc nhóm “lao động phổ thông” tức lao động chân tay chuyên nghiệp mà tối thiểu là đã tốt nghiệp đại học nhưng đang thất nghiệp (do gặp “nạn” bi kịch gia đình và bè phái đấu đá ở công sở nên bỏ nhà, bỏ nhiệm sở đi hoang). Cái truyện ngắn này chủ yếu nói về năm người này: Sửu đã từng du học nước ngoài thời bao cấp, có bằng Tiến sĩ về Toán học, được rất nhiều trường đại học ở nước ngoài mời làm giáo sư nhưng vì nhớ quê hương, nhớ vợ mà trở về Việt Nam; Dần là cựu Sinh viên trường Đại học TDTT, chuyên về võ thuật (đã từng làm chân trụ cho đoàn xiếc của một tỉnh ở ĐBSCL, tức giữ thăng bằng cho một cái cột lớn đặt trên vai, trên có một, hai người làm những động tác uốn dẻo…); Mão là cựu học viên Học viện Kỹ thuật Quân sự, chuyên về vũ khí có sức công phá lớn; Thìn và Tỵ đều là “thầy giáo mất dạy” tức đã trải qua giáo viên Phổ thông Trung học, về môn văn và sử. Sáu người còn lại (từ Ngọ tới Hợi) tuy không qua đại học nhưng đều đã qua chốn quan trường, thấp nhất cũng là Trưởng phòng, cao nhất là Tổng giám đốc và đều giống nhau ở chỗ đã từng qua vòng lao lý vì nhiều tội danh khác nhau… * Công việc ở lò bánh thủ công tuy là lao động giản đơn (còn gọi là lao động phổ thông, lao động chân tay) nhưng cũng có những công đoạn rất khó, đòi hỏi tính chuyên nghiệp cao, nếu không sản phẩm sẽ hỏng, tức quăng sọt rác, tức ông chủ lò bánh sẽ lỗ vốn! Đó là khâu đánh kem và nướng bìa bánh. Sản phẩm bánh ngọt ở đây gọi là bánh xốp, gồm có hai thành phần chính: lớp kem nằm giữa hai hoặc ba lớp bìa xốp. Kem là đường trắng xay thành bột, trộn với dầu mỡ và cho vào một ít tinh dầu, tạo mùi vị thơm ngon. Bìa xốp là bột năng được nướng cho giòn, khi nướng cho vào chút bột nở thì sẽ giòn và xốp. Nướng khéo thì sẽ giòn thơm, cộng với hương thơm của lớp kem tạo thành mùi thơm đặc trưng của bánh. Nói thì đơn giản thế, nhưng cái khó là để có được chậu kem sóng sánh, sủi bọt li ti và thơm lừng, mới nhìn đã muốn ăn thử…thì người đánh kem phải có sức mạnh cử đỉnh của Hạng Võ để dùng tay ngoáy nhào cho đám bột đường trộn với đầu mỡ kia biến thành kem (nếu làm bằng máy thì…tốn điện!). Còn cái khó của nướng bìa bánh là người làm phải đứng bên lò lửa, đổ bột đã trộn nước vào những cái kẹp đặc dụng bằng sắt, mỗi cái to bằng cái cặp sách học trò, lật qua lật lại trên ngọn lửa sao cho đến đều hai mặt. Non lửa thì bìa bánh sẽ sống, quá lửa thì tất nhiên là cháy khét, đều bỏ. Vì thế người nướng bìa bánh phải là loại “Người chịu lửa” và có sự nhạy cảm về thời gian (cũng có phần giống với tố chất của Nhà thơ). Nhóm sáu người của nửa trên 12 con giáp phụ trách đánh kem và nướng bìa bánh, tức phần công việc nặng nhọc và đòi hỏi “tay nghề” cao (riêng tôi, người viết truyện ngắn này, “học nghề” chỉ nửa buổi là đã thành thạo mọi công đoạn nên được giao làm nhiệm vụ “đốc công”, tức khâu nào làm sai thì chỉnh sửa, hoặc thiếu người thì tạm lấp chỗ trống). Còn nhóm nửa dưới của 12 con giáp thì làm nhiệm vụ tiếp theo, tức trét kem vào bìa bánh rồi cưa cắt thành những cái bánh nhỏ, đoạn cho vào những bịch ni-lon to bằng nửa cuốn vở học trò, buộc kín miệng bịch là xong. Nhóm sáu người của nửa trên 12 con giáp làm rất tốt công việc, chỉ sau hai ngày được ông chủ lò bánh “cầm tay chỉ việc”. Dần đặc trách việc đánh kem nặng nhọc, khi đánh kem xong, cả cái xưởng bán ngào ngạt hương thơm. Xong việc đánh kem, Dần làm cái việc cắt bìa bánh, sau khi đã trét kem thành những cái bánh nhỏ. Việc này cũng đòi hỏi sức khỏe vì khi cắt thành những cái bánh nhỏ (những bìa bánh lớn sau khi đã trét kem thì xếp đầy một cái khuôn bằng gỗ, kích cỡ của bánh đã có trong khuôn), phải kéo lưỡi cưa thật nhanh như máy, nếu không bánh sẽ nát vụn hoặc không vuông thành sắc cạnh! Cắt xong sẽ chuyển cho nhóm đóng gói. Công việc nướng bìa bánh chủ yếu do bốn người Sửu, Mão, Thìn và Tỵ đảm trách. Bốn người này đều đã kinh qua công tác nghiên cứu, giảng dạy nên sự nhạy cảm vế thời gian rất tốt, tức bìa bánh không bao giờ quá lửa đến nỗi cháy khét hoặc non lửa tức còn sống, bánh sẽ dai như cao su! Tuy nhiên, về khả năng chịu lửa thì cả bốn người đều không thể như Tôn Ngộ Không khi bị nhốt trong Lò bát quái của Thái Thượng Lão Quân. Vì thế, cứ hai người làm thì hai người ngồi nghỉ, cứ phải luân phiên từng 30 phút! Nhưng khi lò bánh đắt hàng, ông chủ tăng thêm hai lò nữa, tức tổng số là bốn lò, thì không có thể ngưng nghỉ luân phiên được nữa. Những lúc thấy các “giáo sư”, “viện sĩ” kiệt sức, tôi thường tới “chia lửa”! Nhóm nửa dưới của 12 con giáp, tức từ Ngọ cho tới Hợi chủ yếu là làm công đoạn sau, đóng gói bao bì tức hoàn thành sản phẩm và lo chuyện cơm nước cho đám thợ. Trong nhóm sáu người này có ba người là nam, ba người là nữ. Từng đôi một, họ đều là “bạn tù” ở trên mức tình cảm bạn bè và sau khi mãn hạn tù, không trở về với gia đình cũ (vì vợ hoặc chồng của họ đã ly hôn ngay từ khi họ bị khởi tố) mà rủ nhau đi làm thuê kiếm sống, sống cuộc đời mới với “hai trái tim vàng” cho dù chưa có nổi một “túp lều tranh”! Công việc đóng gói bao bì không có gì khó khăn và cũng phù hợp với “xuất thân” (tầng lớp quan cách, chuyên “chỉ tay năm ngón” chứ không phải đụng tay đụng chân vào việc gì cụ thể) của họ nên họ rất hào hứng làm việc. Hơn nữa, trong những khoảng thời gian thọ án bị quản thúc ở trong các trại giam, họ cũng được “rèn luyện” qua những công việc tương tự, có khi còn nặng nhọc hơn nhiều ngồi gói bánh! * Tôi “Kiếm sống” ở lò bánh xốp được nửa năm thì một hôm, một người bạn đồng nghiệp của ông chủ lò bánh (hai vợ chồng ông chủ lò bánh đều là giáo viên một trường đại học) đứng ra thành lập một trường PTTH Dân lập, kết hợp ngày khai trương trường học với lễ cưới vợ lần thứ hai, đã đích thân tới tận lò bánh đưa giấy mời vợ chông ông chủ lò bánh. Khi nhìn thấy tôi đang ngồi uống trà với ông chủ lò bánh thì tân Hiệu trưởng kiêm tân chú rể nhào tới tôi, nắm chặt lấy tay tôi mà rối rít nói: “Người bạn Đầm Mây của tôi!...Thảo nào đêm qua tôi nằm mộng thấy Bồ Tát bảo sáng nay thế nào tôi cũng nhặt được Vàng! Thì ra là ông bạn Vàng của tôi ở Đầm Mây!”. Tôi nhận ra ngay đó là Lương, học cùng lớp Toán với tôi ở Khoa Toán trường ĐH Tổng hợp hồi năm 1966, khi Khoa Toán đang sơ tán ở Đầm Mây thuộc huyện Đại Từ, Thái Nguyên. Hồi đó, cuộc sống của sinh viên bị chữ “Đói” hành hạ tối ngày, tôi và Lương thường rủ nhau vào các thôn xóm ở sát chân núi mua các loại quả như chuối, bưởi, đào mận… ăn cho đỡ đói. Ăn hoa quả nhiều tới mức thành nghiện như đám con cháu của Tôn Ngộ Không ở Hoa Quả Sơn! Gặp lại tôi, Lương nói ngay: “Cậu là một thầy giáo văn võ song toàn (ý nói tôi có thể lên lớp cả Toán và Văn) không thể cứ ngồi đây mà làm thợ bánh được!”. Sau đó, Lương thỏa thuận với ông chủ lò bánh rồi đưa tôi về ngay cái trường PTHT Dân lập mới thành lập của anh ta. Quả nhiên, giáo viên còn thiếu nhiều, tôi vừa phải dạy cả môn Toán và môn Văn. Được trở lại làm Thầy (sau khi tốt nghiệp Khoa Văn ĐH Tổng hợp Hà Nội, tôi có đi dạy học hai năm), tôi cũng thấy đỡ buồn tẻ hơn chuyện làm bánh, ngày nào cũng làm những công việc lặp đi lặp lại, không hề có tính cách tân, sáng tạo. Nhưng, niềm vui cũng chỉ lóe lên như ánh sáng đom đóm bởi một hôm, có hai học sinh, một nam, một nữ tìm gặp tôi tại phòng giáo viên mà nói: “Thầy không được cho em điểm kém, vì nếu em bị bố mẹ đánh đòn bao nhiêu thì em sẽ trả lại thầy đủ bấy nhiêu!” - đó là lời học sinh nam. Còn học sinh nữ thì nói: “Các nơi người ta “đổi tình lấy điểm” rầm rầm. Vậy em xin thông báo với thầy bảng giá trị đổi điểm của em: cầm tay tám điểm, hôn má chín điểm, hôn môi mười điểm. Còn nếu muốn “chuyện kia” thì “Mười điểm trọn đời”! Sau khi hai học sinh kia ra khỏi, tôi nghĩ cái môi trường “tiên học lễ hậu học văn” này thật bất an! Được sáu tháng, một người bạn học cùng Khoa Văn trường Đại học Tổng hợp bất ngờ gặp tôi giữa đường thì chặn lại như cướp đường và nói: “Cái nghề “bán cháo phổi” này bây giờ tổn thọ lắm, học trò không chỉ dám đánh thầy mà còn có thể lấy mạng thầy như chơi! Mà học trò bây giờ vừa dốt vừa lười học, lời thầy giảng chỉ như “đàn gảy tai trâu” mà thôi!”. Nói rồi người bạn lôi tôi tới một tờ báo ngành, đang chuẩn bị cho ra rất nhiều ấn phẩm khác như Bán Nguyệt san, Nguyệt san, Tủ sách và Cẩm nang… đủ kiểu ngoài tờ báo chính ra hàng tuần. Không hiểu sao, lần này cũng được sáu tháng thì lại có một người bạn học thời Lớp Một tới lôi tôi tới một nhà hàng máy lạnh loại sang và nói: “Từ ngày tớ bỏ kinh doanh địa ốc chuyển sang kinh doanh hôn nhân, tức mai mối tình yêu thì lên như diều gặp gió. Cậu không thể tồn tại trong cái đám suốt ngày cãi lộn như mổ bò như thế. Dù cậu có trung lập chủ nghĩa thì trâu bò húc nhau ruồi muỗi chết, vì thế hãy nghe tớ, tẩu vi thượng sách. Hãy sang làm việc cho công ty Dây Tơ Hồng của vợ chồng tớ, nó sẽ là bến đậu cuối cùng của cậu!”. Quả là tôi có tính cả nể, hay bị bạn bè rủ rê lôi kéo. Khi tôi theo người bạn thời Lớp Một về tới trụ sở công ty Mai mối Dây Tơ Hồng thì gặp ngay một cặp vợ chồng mới đi hưởng tuần trăng mật ở Đà Lạt về đòi gặp và nói ngay: “Chúng tôi muốn thanh lý hợp đồng cũ và ký ngay hợp đồng mới. Nghĩa là chúng tôi sẽ ly hôn và nhờ Công ty Dây Tơ Hồng mai mối cho chúng tôi một người chồng khác và một người vợ khác!”. Người bạn Lớp Một hỏi: “Tôi muốn biết lý do vì sao hai người lại nhanh chóng ly dị như thế? Mới một tuần làm sao đã khám phá hết mọi vẻ quyến rũ, hấp dẫn của đối tượng?”. Người đàn bà định nói nhưng rồi nhìn người đàn ông như bảo “Ông nói đi!”. Người đàn ông liền nói: “Tưởng là vui duyên mới nhưng lại hóa ra là đồ cũ! Tức cách nay hơn mười năm, chúng tôi đã sống như vợ chồng với nhau tới hai tháng rồi còn gì!”. Người bạn Lớp Một của tôi cười sảng khoái rồi lấy ra hai bản hợp đồng mới, nội dung là trong vòng một tuần sẽ mai mối cho mỗi người một đối tượng vạn sự như ý! Khi hai người khách hàng đã ra về, người bạn Lớp Một nói với tôi: “Đó, câu thấy chưa, cứ gọi là làm không hết việc, mà loại công việc này chỉ là uốn ba tấc lưỡi, chẳng phải ăn no vác nặng như làm thợ bánh, cũng chẳng phải rát cổ bỏng họng như cái nghề “bán cháo phổi” và cũng chẳng phải tả xung hữu đột trong trường văn trận bút như nghề làm văn làm báo! Cậu còn muốn gì nữa?”. * Quả là người bạn Lớp Một không khác chi Bồ Tát hạ trần gian, tôi đến làm việc cho Công ty Mai Mối Dây Tơ Hồng được hai tháng thì bạn tôi đã cưới cho tôi một người vợ mười phân vẹn mười, chỉ sau khi “động phòng hoa chúc” hai tháng đã có “tin vui”! Tôi sực nhớ đến những người “bạn đồng nghiệp” một thời ở lò bánh xốp, muốn mai mối cho các “giáo sư, viện sĩ” đã “mồ côi vợ” ấy mỗi người một thục nữ đảm đang để nâng khăn sửa túi trong cuộc sống làm thợ bánh vất vả! Song, khi tôi đến lò bánh xốp ấy thì thật bất ngờ: tất cả nhóm năm con giáp trên tức Sửu, Dần, Mão, Thìn và Tỵ đều đã được vợ chồng chủ lò bánh cưới cho mỗi người một người vợ thôn nữ miệt vườn thứ thiệt, còn “Din” trăm phần trăm và mỗi người đã có một con. Còn nhóm sáu người phần dưới 12 con giáp tức Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi thì cả ba cặp đã chính thức bái đường thành thân, mỗi cặp cũng đã có con cái xinh xắn, bụ bẫm! Lò bánh đã phát triển không ngờ, ông chủ đã mua lại căn hộ kế cạnh, xây bốn tầng lầu để phát triển cơ sở sản xuất và có chỗ ở cho cả năm cặp vợ chồng nhóm năm con giáp phía trên (sáu người nhóm con giáp phía dưới thì ở nhà thuê gần cơ sở lò bánh). Khi nhìn những người thợ bánh đang làm việc, tôi thấy không khí của xưởng bánh thật chuyên nghiệp và trên từng gương mặt đều lộ rõ niềm vui lao động say mê, có người còn vừa làm vừa hát, thi thoảng lại có người kể chuyện tiếu lâm và mọi người cười hưởng ứng như pháo ran! Ông chủ lò bánh nói với tôi: “Bây giờ tất cả đều rất an tâm và say mê làm việc, coi lò bánh là nhà, không muốn chuyển đi đâu cả!”. Mặc dù đã “mục sở thị”, tôi vẫn chưa tin là những “giáo sư”, “viện sĩ” kia sẽ gắn bó hết đời với lò bánh, liền đến bên Sửu, người đã từng lấy bằng Tiến sĩ Toán ở MGU (Đại học Tổng hợp Quốc gia Matxcơva, mang tên nhà bác học Lômônôxốp nên còn gọi là trường Đại học Tổng hợp Lômônôxốp) để “phỏng vấn” xem sao thì Sửu nhìn tôi cười rạng rỡ rồi cất tiếng hát bài “Cuộc sống ơi, tôi mến yêu người” bằng tiếng Nga: Я люблю тебя, жизнь Что само по себе и не ново, Я люблю тебя, жизнь Я люблю тебя снова и снова… Rồi bằng tiếng Việt:
Cả tình yêu trao cuộc sống
Mãi mãi ta mến yêu người tình yêu thắm nồng. Cả tình yêu trao cuộc sống Mãi mãi ta hiến dâng người tình yêu thiết tha.
Đèn rực sáng trên tầng cao
Là khi ta chân khẽ đưa thong thả bước về. Ta càng thấy yêu con người Mong cuộc sống ta mỗi ngày sẽ tươi thắm hơn…
Kìa trời khuya chim rộn hót
Những bóng đêm đang tan dần bình minh thức dậy. Từ lòng ta, ngon lửa cháy Hỡi trái tim của con người thèm sống khác xưa. Một ngày mới vẫy chào ta. Bạn đời ơi ta muốn dâng ngọn lửa cháy này Cho cuộc sống bao vui buồn.
Xin hạnh phúc, dẫu muộn màng sẽ đến với ta…
Nghe Sửu hát say sưa, tôi lẩm nhẩm hát theo từ lúc nào (sở dĩ tôi thuộc bài này vì có anh bạn thời lính Ra-đa tên Võ Trí Tâm, sau có đi học ở Nga về, thường hay hát bài này lúc … chán đời). Sửu hát say sưa tới ba lần, tôi còn “phỏng vấn” gì nữa!
Khi tôi đi khỏi lò bánh xốp, ông chủ lò bánh tiễn tôi và nói: “Bất cứ lúc nào ông thích quay trở lại lò bánh, tôi và mọi người đều hoan nghênh!”. Tôi không nói gì vì còn phải chờ Bồ Tát hiển linh báo mộng! Sài Gòn, 16-5-2011 |
- Mướt mắt ngắm Mai Phương Thúy
- Jennifer Phạm "thôi miên" ánh nhìn
- Những khoảnh khắc sexy của Mai Khôi
Home >> Nội dung website >> KẾT NỐI >> Đường Văn
TƯỚNG CƯỚP HOÀN LƯƠNG - Truyện ngắn của Đỗ Ngọc Thạch
TƯỚNG CƯỚP HOÀN LƯƠNG
Truyện ngắn của Đỗ Ngọc Thạch
l.
Khi còn làm việc ở Sở Văn hóa Thông tin của một tỉnh miền cao nguyên đất đỏ, tôi thường đi xuống các huyện (đi cơ sở) và đi họp ở Sài Gòn bằng xe ô tô (loại xe TOYOTA) với ông Giám đốc Sở. Đi đường dài tất xảy ra nhiều chuyện không thể lường trước, cũng giống như câu thành ngữ “Đi đêm nhiều tất có ngày gặp ma”.
Sau này, nhớ lại mới thấy sao những lúc ấy mình không biết sợ là gì khi biết bao hiểm nguy, tai biến luôn rình rập. Chẳng hạn như khi đi qua đèo An Khê, một bên là vách núi dựng đứng, một bên là vực thẳm sâu hun hút như miệng con quái vật khổng lồ. Có đến ba lần, khi xe đang vượt đèo, tôi đã nhìn thấy những cái xe xấu số đang lăn xuống vực y như những cảnh tai nạn có rất nhiều trong các phim hành động của Mỹ, Hồng Kông… Những lúc ấy, tôi nhìn tất cả những người trong xe (thường là người lái xe, ông Giám đốc Sở và một, hai người nữa) thì thấy ai cũng lặng thinh như tượng nhưng bên thái dương (nơi có tóc mai) thì rịn ra những giọt mồ hồi, không biết là nóng hay lạnh? Hình như có tiếng nói rất nhỏ của ông Giám đốc Sở: “Cầu Bồ Tát…”. Người lái xe có lẽ đã nói câu này rất nhiều trước khi khởi hành nên mím môi và cầm chắc tay lái! Còn những va quẹt lẻ tẻ và “suýt” đụng vào những xe khác đang lưu thông thì nhiều vô kể, nó xảy ra thường xuyên giống như ai cũng không ít lần vấp ngã hoặc ăn cơm mà nghẹn nấc hoặc cắn phải lưỡi! Nhưng chuyện gặp cướp đường mà tôi sẽ kể dưới đây thì chỉ xảy ra một lần (mới chỉ tính những khi có tôi đi trong xe) và ông Giám đốc đã tuyên bố ngay sau đó là “Không hề xảy ra chuyện bị cướp đường” nên hầu như tôi cũng như đã quên luôn. Nhưng, như có một nhà văn bậc thầy về truyện ngắn đã nói đại ý, trí nhớ như cái Rây Thần, nó cho qua đi tất cả những chuyện vụn vặt và chỉ giữ lại những hạt vàng, đó là những “Hạt Vàng ký ức”. Những năm qua tuổi 60, những ký ức của tôi thường hiện về rất nhiều, trong đó có chuyện gặp cướp đường. Tôi nghĩ hẳn đây là một “Hạt Vàng ký ức” nên viết thành cái truyện ngắn này…
2.
Lần ấy, có một cuộc họp về văn hóa, văn nghệ các tỉnh khu vực phía nam, do tỉnh Cửu Long đăng cai. Đoàn chúng tôi gồm có ông Giám đốc Sở VH-TT, một chuyên viên bên Ban Tuyên huấn của tỉnh và tôi (lúc đó đang phụ trách công tác xuất bản và Tạp chí Văn nghệ của Sở, chưa có Hội Văn nghệ như bây giờ). Đi họp thì có ba người và đi chơi thì có một người, tức bà vợ ông Giám đốc, muốn xuống Sài Gòn “đổi gió”. Tổng cộng trên xe có 5 người, ngồi vừa khít hai hàng ghế: bà giám đốc ngồi phía trước, cạnh lái xe, ông Giám đốc, người của Ban Tuyên huấn và tôi ngồi ở hàng ghế sau (đây là “đội hình” phổ biến mỗi khi đi họp do Trung ương triệu tập). Hôm ấy, không hiểu sao, tôi lại “ngứa mồm” tranh luận với ông Ban Tuyên huấn hết chuyện nọ qua chuyện kia, và không biết bao giờ mới ngừng khi trước mặt bỗng xuất hiện một cây tre dài chắn ngang đường và ở hai đầu cây chắn là bốn người mặc đồng phục kiểu kiểm lâm, hai người cầm hai đầu cây tre còn hai người đeo tiểu liên AK trước bụng, đứng bên cạnh.
Khi xe chỉ còn cách cây chắn khoảng 30 mét, người lái xe dừng xe và nhìn ông Giám đốc như muổn hỏi phải xử trí thế nào? Ông Giám đốc nói: “Cậu xuống xem sao?”. Tôi vụt nghĩ: cho dù là đội kiểm soát cơ động cũng phải dựng cây chắn đàng hoàng chứ không thể cầm tay như thế, hơn nữa, nhìn thoáng qua tướng tá bọn này giống như cướp đường chứ không phải kiểm lâm? Tôi nói nhanh với Giám đốc: “Bọn này giống như cướp đường, ta nên ào qua là xong!”. Giám đốc nói: “Không thể manh động, chúng nó bắn theo hỏng xe thì sao?”. Thấy người lái xe chần chừ, giám đốc lại giục xuống xe xem sao! Người lái xe cầm theo mấy thứ giấy tờ như lệ thường mỗi khi qua trạm kiểm soát rồi xuống xe, đi tới chỗ chắn đường. Khi người lái xe đi được chục mét thì bọn kia bỏ cây chắn xuống mép đường rồi cùng tiến lại phía người lái xe, hai thằng có súng thì một tay cầm báng súng, một tay nâng nòng súng về phía trước như sẵn sàng nhả đạn!
Khi bốn thằng tới sát người lái xe, tôi đã nhìn thấy rất rõ: ba thằng da mặt nửa đen nửa nâu như người dân tộc, tuy mặc đồng phục kiểm lâm nhưng bộ dạng lớ ngớ, lóng ngóng chứ không oai phong đạo mạo như các chiến sĩ kiểm lâm. Ngay cả một thằng đeo súng cũng không có dáng dấp lính chiến gì cả và điều này mới quan trọng: khẩu súng thi thoảng lại đung đưa trước bụng mỗi khi nó thò tay gãi lưng, gãi gáy nhưng không thấy lấp lánh ánh thép mà đen sì như súng gỗ của mấy đoàn kịch! Tôi thầm nghĩ, đeo súng gỗ đi ăn cướp thì quả là coi thường thiên hạ quá! Thằng còn lại thì từ khuôn mặt cho đến bộ dạng đều giống như những tay anh chị trong đám giang hồ hảo hán, lại còn đeo mắt kiếng đen nhìn càng ngang tàng, dữ tợn! Tôi lại nghĩ; bọn này đúng là cướp đường giả dạng kiểm lâm! Vừa nghĩ tới đó thì vang lên tiếng thằng đeo mắt kiếng đen: “Chúng tao là băng cướp “Tia chớp” khét tiếng giết người trong chớp mắt! Trái lời hoặc chậm trễ là bắn bỏ!...Bây giờ lái xe vào trong khu đồi kia, nhanh lên!”. Nòng khẩu súng AK lấp lánh ánh thép chĩa thẳng vào ngực người lái xe khiến anh ta lẳng lặng làm theo…
Tất cả những người trong xe không ai nói gì và như đang hướng cả cái nhìn vào bốn tên cướp. Còn tôi, vụt nhớ đến câu “Tùy cơ ứng biến” và câu “Nhất biến ứng vạn biến”! Và câu này nữa: những cái gì phải đến ắt sẽ đến!
Đoạn đường chúng tôi bị chặn không biết thuộc địa phận tỉnh nào mà hoang vắng đến rợn người, hai bên đường là đồi hoang miên man, chỉ có những lùm cây dại lúp súp cao không quá đầu người. Khi người lái xe đưa cái TOYOTA tới một bãi đất rộng có trải sẵn một tám vải bạt lớn thì thằng đeo mắt kiếng đen (Từ đây gọi là Tướng cướp vì nó đã lộ nguyên hình là Tướng cướp) quát lớn: “Đem tất cả hành lý, đồ đạc trên xe xuống để vào tấm vải bạt trên bãi đất! Tất cả tiền bạc, đồng hồ, đồ trang sức cũng phải cống nạp, không chừa một đồng, một món!”. Tất cả im lặng, lầm lũi làm theo hiệu lệnh của thằng Tướng cướp như là cùng một ý nghĩ: đến nước này thì đành bỏ của chạy lấy người chứ biết làm sao?
Không hiểu sao, hình ảnh hình ảnh người khuyết tật tay chân co quắp, lèo khoèo mà vẫn phải đi bán vé số ở bến xe Liên tỉnh mà tôi mới gặp tuần trước bỗng vụt hiện lên trước mắt tôi! Như là có sự điều khiển của ma quỷ (hay thần linh?), tôi chui ra khỏi xe với bộ dạng như thằng khoèo bán vé số ở bến xe Liên tỉnh, di loanh quanh bên cái TOYOTA và cái mồm thì làm bộ méo xẹo, phát ra những âm thanh ú ớ! Thằng Tướng cướp thấy tôi như vậy thì hỏi người lái xe: “Nó làm sao thế?”. Người lái xe nhìn tôi rất nhanh và nói: “À, nó bị tật nguyền từ nhỏ. Nghe nói ở Thành phố có người chữa khỏi, thử đem xuống xem sao!”. Thằng Tướng cướp tới sát bên tôi, nhìn tôi bằng ánh mắt thương cảm rồi nói: “Tao cũng có người anh ruột bị tật nguyền như thế này! Tội nghiệp!”. Có lẽ vì vậy mà nó rất tin là tôi bị tật nguyền và lấy trong túi ra một quả xoài đưa cho tôi! Trong khi nó vỗ vai tôi biểu lộ tình cảm thân mến thì tôi lại nghĩ làm sao để đoạt được khẩu súng AK trên tay nó?
Khi tất cả hành lý đã xếp thành một đống trên tấm vải bạt, bà vợ ông giám đốc nói: “Chúng tôi đã nộp đủ tiền mãi lộ rồi, thả người đi chứ?”. Thằng Tướng cướp cười hề hề rồi nói: “Chưa đủ! Bây giờ mới là lúc tới đoạn hấp dẫn nhất của cuốn phim “Cướp đường” này!...Thoát y vũ! Xin mỹ nhân trình diễn một màn thoát y vũ để bọn cướp đường vô học chúng tôi được mở rộng tầm mắt!”. Thằng Tướng cướp nói xong thì nhìn chòng chọc vào bà vợ ông giám đốc khiến người đẹp sợ run rồi bất ngờ múa màn thoát y như trong phim Mỹ khiến cả bốn thằng cướp đứng ngây ra như tượng!
Xong màn thoát y vũ, thằng Tướng cướp chỉ vào người của Ban Tuyên huấn, nói: “Thằng kia, vào nhảy điệu Lambada với người đẹp đi!”. Vừa nghe nói vậy, ông người của Ban Tuyên huấn tức thì nhào tới ôm chầm lấy bà vợ ông Giám đốc và tức thì bị bà vợ ông Giám đốc đẩy mạnh ngã lăn quay! Thằng tướng cướp thấy vậy thì la to: “Không phải như thế! Để tao nhảy cho mà xem!” Dứt lời, thằng tướng cướp nhào tới người đẹp! Được hai bước, khẩu AK lủng lẳng trước bụng làm cho thằng Tướng cướp thấy vướng víu và rất nhanh, nó lấy khẩu AK ra và treo vào cổ tôi, làm như tôi là cái giá súng của nó! Khi khẩu AK chạm bịch bịch vào bụng tôi, dường như hơi thép lạnh của khẩu súng đã làm tôi bừng tỉnh: một tay cầm lấy báng súng, một tay kéo quy-lát nghe roạt roạt và thét lớn: “Tất cả đứng im! Nhúc nhích là bắn bỏ!”. Thằng Tướng cướp thốt giật mình, đứng khựng rồi quay ngoắt lại, trố mắt nhìn tôi kinh ngạc! Song, chỉ chưa đầy một phút bàng hoàng, thằng Tướng cướp gầm lên rồi nhào tới tôi như hổ vồ mồi! Nói thì chậm làm thì nhanh, khi thấy thằng Tướng cướp lao tới, tức thì tôi kéo cò súng, hai tiếng nổ ù tai và hai viên đạn bay ra khỏi nòng súng, cắm phập vào đùi thằng Tướng cướp khiến nó đổ vật xuống đất!
*
Những tưởng là tôi sẽ không bao giờ gặp lại thằng Tướng cướp hôm đó, nhưng bởi vì “quả đất tròn” nên năm năm sau, tôi đã gặp lại người xưa song không phải như cảnh cũ. Lúc này, tôi không còn làm việc ở Sở VHTT của cái tỉnh cao nguyên đất đỏ đó nữa mà về Sài Gòn sống kiểu “Giang hồ vặt”. Khi tôi đang làm việc cho một tờ báo ở Sài Gòn thì bất ngờ gặp lại một người bạn học cũ, mới nhận chức TBT một tờ báo ngành. Tuy là báo ngành nhưng có rất nhiều chủng loại: tuần ba số, số cuối tuần và cả nguyệt san, tức báo tháng. Còn nội dung thì không chỉ là chuyện “nội bộ” trong ngành mà có đủ mọi chuyện cuộc đời, cổ kim đông tây, trên trời dưới biển không thiếu chuyện gì. Người bạn đưa cho tôi mấy số báo mới ra nhờ góp ý và mời cộng tác. Tôi mới lật các trang báo xem lướt qua thì thấy có một cái truyện nhiều kỳ đáng chú ý, viết về chuyện hoàn lương của những người đã từng dính vòng lao lý, trong đó có một kỳ viết về một tướng cướp chuyên chặn cướp những người đi qua những khu đường vắng. Câu chuyện chặn xe của tên tướng cướp này được kể lại gần giống như chuyện đã xảy ra với chuyến xe của chúng tôi đã nói trên, chỉ khác ở đoạn kết là: bà vợ ông Giám đốc đã dùng mỹ nhân kế, cùng nhảy điệu Lambada với tên tướng cướp rồi tới khi tên tướng cướp đê mê trong vòng tay nóng bỏng của mỹ nhân mới ra tay hạ thủ, cùng với sự trợ giúp của người lái xe!
Tôi nghĩ ngay rằng tác giả của cái chuyện dài kỳ về đề tài “Hoàn lương” này chính là tên tướng cướp ngày xưa, liền gọi điện thoại hỏi người bạn về tác giả của loạt truyện dài kỳ? Người bạn nói tác giả đúng là một tướng cướp hoàn lương và nói thêm: Không những anh ta đã hoàn lương mà hoàn lương rất tích cực, bây giờ anh ta không chỉ là cây bút viết truyện ký, phóng sự rất hấp dẫn về đề tài xã hội mà viết về các vấn đề chuyên sâu của ngành cũng không thua kém các chuyên gia lâu năm trong ngành. Sắp tới, báo của tớ sẽ thành lập cơ quan thường trực ở Phía nam, sẽ giao cho anh ta phụ trách!
*
Chỉ ba tháng sau, tôi nhận được điện thoại của người bạn mời đến dự lễ khai trương của cơ quan thường trực phía Nam của tờ báo của ông ta, mà Lê Nguyễn Tân Báo, người Trưởng đại diện chính là tướng cướp của băng cướp “Tia chớp” ngày xưa. Khi tiệc rượu đã gần tàn, tôi hỏi Trưởng đại diện Tân Báo: “Ông có thể kể cho tôi nghe về lai lịch cái chân què của ông được không?”. Tân Báo: “Từ khi tôi lành vết thương đến nay, chưa có ai hỏi tôi câu hỏi như thế. Bây giờ có xu hướng “quên đi quá khứ để hướng tới tương lai” nên tôi cũng muốn quên đi vì sao tôi đã bị hai viên đạn găm vào chân. Nhưng mỗi khi vết thương cũ đau nhức, tôi lại nhớ như in cái hình ảnh người bắn tôi lúc ấy: đó chỉ là một người tật nguyền và có vẻ như tâm thần nữa. Chính nhờ hai phát đạn này mà tôi đã làm lại cuộc đời, đã có cuộc sống mới… Cuộc đời thật nực cười: cái ông sếp của tôi, người được xã hội trọng vọng lại đẩy tôi vào con đường giết người cướp của, vì ông đã đã cưỡng bức người vợ trẻ xinh đẹp của tôi. Còn cái người tật nguyên, tâm thần kia lại giúp tôi trở lại cuộc sống lương thiện!”.
Nghe Tân Báo nói vậy, tôi thấy chẳng cần thiết phải nói cho anh ta biết sự thật về cái người tật nguyền lại tâm thần đó. Mới đây, tôi nghe người bạn nói, hai vợ chồng anh ta cùng vài người bạn nữa, hùn vốn lập ra một nhà an dưỡng cho những người tật nguyền, với ngụ ý muốn tìm gặp lại người tật nguyền đã bắn hai phát đạn AK trúng vào chân anh ta ngày ấy. Như thế thì lại càng không nên nói rõ sự thật ra làm gì, bởi anh ta, Tân Báo, tức Tướng cướp băng cướp “Tia chớp” đã tin chắc chắn rằng người khiến anh ta hoàn lương chính là một người tật nguyền và tâm thần! Nhưng như thế sẽ có người hỏi tôi, tác giả truyện ngắn này, vậy tại sao lại có cái truyện ngắn này? Xin nói ngay, mới hôm qua, tôi nhận được Mail của người bạn báo tin: Tân Báo đã bị một băng cướp nhí tấn công và bắn chết tại chỗ khi đến nhìn ngắm lại nơi đã xảy ra vụ cướp do anh ta thực hiện ngày xưa!...
Sài Gòn, 6-5-2011
|
Khi tôi đến lò bánh làm việc, ông chủ lò bánh nói: “Lò bánh của chúng ta đang phát triển và đã có “thương hiệu” trên thị trường, vì thế tất cả hãy cố gắng làm thật tốt phần việc được giao. Số người của chúng ta vừa đủ bộ 12 con giáp Tý Sửu Dần Mão Thìn Tỵ Ngọ Mùi Thân Dậu Tuất Hợi, vì thế mỗi người sẽ mang tên một con giáp, cứ thế mà gọi. - Ngày đăng: 18/05/2011. Lần đọc: 1834 . Cập nhật bởi: DiepAnh
|
Lần đầu tiên tôi đi tàu hỏa là vào kỳ nghỉ hè trước khi bước vào năm lớp Mười, tức năm 1965. Hồi đó, gia đình tôi đang ở Hải Phòng, từ năm 1962. Vào những kỳ nghỉ hè trước, mấy chị em tôi thường đi làm “công nhật” tại những nhà máy, xí nghiệp mà bố tôi quen biết các ông giám đốc(Đỗ Ngọc Thạch) - Ngày đăng: 13/05/2011. Lần đọc: 1931 . Cập nhật bởi: DiepAnh
|
Nhìn phong cách rất tự tin của cô gái, tôi định hỏi thêm câu nữa, rằng theo cháu, chú có nên nhận làm cái công việc viết điếu văn hay không? Nhưng tôi không có cơ hội để hỏi vì dường như tất cả đều đang xúm vào cụng li với cô gái! - Ngày đăng: 10/05/2011. Lần đọc: 1743 . Cập nhật bởi: DiepAnh
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Khi bốn thằng tới sát người lái xe, tôi đã nhìn thấy rất rõ: ba thằng da mặt nửa đen nửa nâu như người dân tộc, tuy mặc đồng phục kiểm lâm nhưng bộ dạng lớ ngớ, lóng ngóng chứ không oai phong đạo mạo như các chiến sĩ kiểm lâm. - Ngày đăng: 08/05/2011. Lần đọc: 1982 . Cập nhật bởi: DiepAnh
 Xem thêm:
|
