Tìm Đỗ Ngọc Thạch trên Google - Trích: Người cuối cùng...; Âm mưu và Tình yêu
Âm mưu và tình yêu (truyện ngắn)
Cũng thử tìm:
Kết quả tìm kiếm
- Đỗ Ngọc Thạch . Sinh ngày l9-5-1948, tại Phú Thọ. Tốt nghiệp Khoa Ngữ Văn Đại họcTổng hợp Hà Nội năm l976; đã tham gia quân đội ...trieuxuan.info/?pg=tgdetail&id=495 - Bộ nhớ cache
- Đỗ Ngọc Thạch . Sinh ngày l9-5-1948, tại Phú Thọ. Tốt nghiệp ĐH Tổng hợp (Khoa Ngữ Văn) năm l976; Làm việc tại các cơ quan: ...vanchuongviet.org/index.php?comp=tacgia∾tion=detail&id=1831 - Bộ nhớ cache
- newvietart.com/DONGOCTHACH_saigon.htmlSinh ngày 19-5-1948, tại Phú Thọ. Năm l966 vào học tại Khoa Toán, trường Đại học Tổng hợp HàNội. Từ 12-1966 đến l0-1970 nhập ngũ trong bộ đội Ra-đa.www.vanchuongviet.org/index.php%3Fcomp%3Dtacgia%26actio...Đỗ Ngọc Thạch ... Kiếm sống (truyện ngắn). Kiếm Sống 2 (truyện ngắn). Lấy Vợ Xấu (truyện ngắn). Lệnh Phải Thi Đỗ (truyện ngắn). Làng nói trạng (truyện ngắn) ...nhavantphcm.com.vn/d%25E1%25BB%2597-ngoc-thach-nha-van-...Nhà văn Đỗ Ngọc Thạch sinh ngày 19 tháng 5 năm 1948, quê quán ở Phú Thọ. Ông đã tham gia quân đội từ 1966 đến 1970. Tốt nghiệp Khoa Ngữ văn Trường ...dongocthach18.vnweblogs.com/9 Tháng Mười Hai 2012 ... Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch (Vannghechunhat.net -39) · Tuồng và Chèo ... Hóa Thạch - Chùm truyện mini của Đỗ Ngọc Thạch. Hóa thạch ...phongdiep.net/default.asp%3Faction%3Darticle%26ID%3D645...ĐỖ NGỌC THẠCH. Sinh ngày l9-5-1948, tại Phú Thọ. Tốt nghiệp ĐH Tổng hợp ( Khoa Ngữ Văn) năm l976; đã tham gia quân đội 4 năm và làm việc tại các cơ ...www.trieuxuan.info/%3Fpg%3Dtgdetail%26id%3D495Đỗ Ngọc Thạch. Sinh ngày l9-5-1948, tại Phú Thọ. Tốt nghiệp Khoa Ngữ Văn Đại họcTổng hợp Hà Nội năm l976; đã tham gia quân đội 4 năm và làm việc tại ...blog.zing.vn/jb/u/dongocthach1821 Tháng Giêng 2013 ... Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch Ô ĐỐNG MÁC Truyện ngắn ĐỖ NGỌC THẠCH Khi nhà tôi về ở khu Ô Đống Mác (*) là năm tôi học lớp Ba (gọi là ...
NGƯỜI CUỐI CÙNG CỦA MỘT DÒNG HỌ VÕ TƯỚNG
Truyện ngắn Đỗ Ngọc ThạchKhông hiểu sao, tôi bỗng nảy ra cái ý định muốn tìm hiểu 1831 người đã nằm sâu dưới đất trong cái “mả ngụy” đã một thế kỷ rưỡi ! Tôi phải nói ngay về lai lịch cái “mả ngụy” kẻo bạn đọc lại cho tôi là điên rồ !Người cầm đầu cuộc khởi nghĩa năm Quý Tỵ (1833) tại Phan An (Gia Định) là Lê Văn Khôi. Khôi trước họ Nguyễn – Nguyễn Hữu Khôi là một thổ hào ở Cao Bằng , tham gia vụ chống lại sự hà khắc của triều đình, bị quan quân truy đuổi nên cùng vài thủ hạ chạy lánh vào Thanh Hóa. Khi Tả quân Lê Văn Duyệt được cử làm Kinh lược xứ Thanh Nghệ, phục tài Duyệt , Khôi liền cùng thủ hạ ra đầu thú. Duyệt thấy Khôi dũng cảm hơn người, tinh thông võ nghệ ít ai bằng liền thâu nhận làm con nuôi, cho đổi theo họ Lê. Sau đó. Duyệt vào Nam thụ chức Tổng trấn Gia Định thành thì đem Khôi đi theo và cho làm chức Phó vệ úy (năm Canh Thìn – 1820). Đến năm Nhâm Thìn (1832) thì Duyệt mất.Tả quân Lê Văn Duyệt mất rồi, Tổng đốc Gia Định là Nguyễn Văn Quế và quan Bố chánh Bạch Xuân Nguyên vốn là những kẻ bất tài song lại tham lam, tàn ác, vì muốn tâng công với triều đình, nên vu cho Lê Văn Duyệt tội lạm dụng quyền hành và công quỹ khi đương chức. Triều đình lúc đó có nhiều kẻ ganh ghét Duyệt, vua Minh Mạng cũng vốn không ưa vị khai quốc công thần này nên chuẩn y. Thế là tất cả bọn thủ hạ của Duyệt ngày trước đều bị trừng phạt. Khôi tất nhiên là một nhân vật quan trọng trong số đó, bị bắt giam tức khắc, chờ xử tội.Bị bất ngờ, bọn Khôi trở tay không kịp, ngồi trong ngục thất mà chưa hết nộ khí xung thiên. Bọn Khôi liền mật bàn với nhau âm mưu khởi nghĩa, lôi kéo được khá đông lính hồi lương…Đêm 18 tháng 5 , Khôi cùng thủ hạ và 27 lính hồi hương bất ngờ nổi dậy chiếm thành Phan An, giết luôn cả bọn Nguyễn Văn Quế và Bạch Xuân Nguyên. Giết Quế và Nguyên rồi, quân lính reo hò xin theo cả. Thấy vậy, Khôi tự xưng Bình Nam Đại nguyên soái, dựng cờ tôn phò Hoàng Tôn Đán, con trai của Đông cung Cảnh. Khôi sai các tướng đi chiêu an các tỉnh. Chỉ trong vòng một tháng, sáu tỉnh Nam Bộ đều về theo Khôi.Đang lúc chỉnh đốn binh mã chống lại quân triều đình thì xảy ra việc bất hòa giữa Lê Văn Khôi và Trung quân Vệ úy Tả bảo Thái Công Triều. Đến lúc triều đình cử binh vào đánh dẹp thì Thái Công Triều đem lòng phản trắc, giết trộm tướng tâm phúc của Khôi là Tả quân Sáu Khả rồi đem quân bản bộ theo triều đình để đánh lại Khôi. Lượng sức khó địch nổi, Khôi đóng chặt cổng thành cùng hai ngàn quân sĩ quyết thủ chiến. Cầm cự được đến tháng Chạp năm đó thì Khôi bệnh mà chết.Khôi chết rồi, quân sĩ tôn con Khôi là Lê Văn Câu lên làm Nguyên soái và vẫn quyết tử thủ. Mãi đến tháng 7 năm 1835, khi trong thành gần cạn lương, quân triều đình mới hạ được thành. Kéo quân vào thành, quân triều đình liền bắt tất cả thủ hạ quân sĩ của Khôi cả thảy 1831 người đem chôn chung vào một cái hầm lớn, gọi là “mả ngụy”.Mấy tháng trời tôi lần mò trong các thư viện lớn nhỏ và dò hỏi những người già có quan tâm đến cái “mả ngụy” ấy, song kết quả còn rất ít ỏi…Công việc còn đang dở dang thì một người quen của tôi tìm gặp nói :- Sao ông lại phí công đi làm cái chuyện không đâu vậy ? Bây giờ là phải làm cái gì ra tiền ! Tôi kiếm được một việc rất ngon lành cho ông đây (chả là tôi đang thất nghiệp, hiện đang làm thuê, làm mướn linh tinh kiếm sống). Ông làm cho tôi cái luận chứng kinh tế cho việc thành lập công ty Du lịch Côn Đảo !- Có chắc không đấy ? – Tôi ngạc nhiên hết sức.- Sao lại không ? Các sếp ở Quận Côn Đảo nhờ tôi, nhưng tôi quá nhiều việc và đã giới thiệu ông . Làm xong cái ấy, tôi sẽ vận động cho ông một chân đại loại như Trợ lý giám đốc chẳng hạn !Ôi, thế thì còn gì bằng ! Tôi suýt thì reo lên như vậy. Người bạn nhẹ nhàng mở ca-táp rút ra một cục tiền mới cứng và nói :- Đây là tiền tạm ứng cho ông thời gian nghiên cứu tài liệu và viết.Phải đi thực địa Côn Đảo nữa. Nói chung là tùy ông, làm sao cuối cùng có được cái luận chứng kinh tế thật hay là được. Thời hạn là nửa tháng !Tôi cầm cục tiền mới tin là câu chuyện có thật. Trong đầu tôi, lập tức hiện ra cái cảnh khi đào xong con kênh Cra qua Thái Lan, đường biển quốc tế qua khu vực Đông Nam Á sẽ bỏ rơi cái thành phố Xinhgapo hoa lệ và Côn Đảo sẽ thay thế nó ! Nghĩ đến đó, trí tưởng tượng của tôi phi như vó ngựa của Thành Cát Tư Hãn ! …Thế là tôi quên béng đi cái mả ngụy mà lao đầu vào việc lập cái luận chứng kinh tế thành lập Công ty Du lịch Côn Đảo. Đi tìm tài liệu rồi lại đi tìm tài liệu bổ sung ! Gần mười ngày thì tôi đã phác thảo xong cái luận chứng kinh tế ấy (Xin mở ngoặc với bạn đọc là cho đến lúc tôi đang làm cái việc này thì hiện chỉ có một cơ quan là Công ty Du lịch Vũng Tàu – Côn Đảo, và hoạt động chủ yếu là ở bãi tắm Vũng Tàu, thỉnh thoảng thì mới đưa khách đến xem nhà tù Côn Đảo. Vì thế, luận chứng của tôi là thành lập một công ty mới độc lập, theo ý hướng chủ đạo là Côn Đảo sẽ trở lại độc lập, không dính vào Vũng Tàu nữa, như xưa kia có nhiều thời gian nó đã là một đơn vị hành chính độc lập). Gần đến giai đoạn kết thúc thì tôi xin đi bám càng một nhân vật có cỡ ra thực địa Côn Đảo. Đó là dịp may chỉ đến một lần và đó cũng là nguyên do chính để tôi có thể viết cái truyện ngắn này.Nhân vật mà tôi bám càng ra Côn Đảo thuộc loại VIP (nhân vật quan trọng), giám đốc một công ty xuất khẩu lớn. Cùng đi có hai Việt kiều quan trọng, đều có bằng MBA . Ông VIP kia sở dĩ cho tôi bám càng vì khi được biết tôi đã có bằng cử nhân văn chương, lại đã trải chục năm nghề làm báo, nên muốn đặt hàng cho tôi viết một cuốn tiểu thuyết về cuộc đời của ông, thuở ấu thơ chỉ hai bàn tay trắng mà đã từng làm tướng thời chiến tranh và bây giờ thì là một nhà kinh tế cỡ lớn. Ông hứa sẽ cho tôi một chiếc Cup nếu tôi viết thành công nên tôi tranh thủ hỏi chuyện ông và ghi chép như điên. Cái truyện ngắn này không nói về ông mà chỉ ngẫu nhiên có một đoạn cuối đời của ông thôi.Cuộc tham quan Côn Đảo đã đến ngày thứ ba, kết thúc tốt đẹp. Tôi cũng muốn kể lại đây những phong cảnh ngoạn mục của quần đảo này và cả khả năng kinh tế còn tiềm ẩn của nó, song e sẽ làm cái truyện ngắn vượt quá khuôn khổ. Vì vậy, nếu bạn đọc nào muốn biết về những chuyện đó, sau này sẽ đọc ở trong cái luận chứng thành lập Công ty Du lịch Côn Đảo vì đó sẽ là phần quan trọng để được phê duyệt.Ngày thứ tư, ông VIP (cứ tạm gọi như vậy) muốn tổ chức một cuộc vui độc đáo : nhậu hải sản tươi trên một hòn đảo rất ngoạn mục nào đó. Vì như hai ông khách Việt kiều MBA nói : nhậu ở những nhà hàng sang trọng mãi cũng ớn, phải tìm một Restuaurant thiên nhiên mới bõ công ra Côn Đảo. Kiếm thuyền, người lái thuyền kiêm thợ lặn săn bắt tôm đã khó, kiếm cái “khoản kia” càng khó hơn. Giá như ở Vũng Tàu hoặc Nha Trang thì quá sẵn. Song , đúng là “có tiền mua tiên cũng được”, tôi đã hoàn tất cái nhiệm vụ khó khăn này mà còn dư ra một món tiền chênh lệch ! Thế là “chiến hạm” của chúng tôi nhổ neo vào sáu ngày thứ tư. Đoàn gồm có : ông VIP, hai ông MBA, lái thuyền (săn bắt hải sản rất giỏi, nghe nói đã ba đời làm hải tặc !) ba “thiếu nữ” khá xinh đẹp, tổng cộng là tám người.Chiếc thuyền nhỏ lướt sóng băng băng . Hòn đảo mà chúng tôi sẽ đổ bộ là Hòn Mộng, ở phía Nam, cảnh đẹp như mộng. Đó cũng là hòn đảo ngày xưa Nguyễn Ánh bị vua Quang Trung đánh te tua chạy ra đây mới thoát chết. Giá như thủy quân của vua Quang Trung truy kích đến cùng thì bắt Nguyễn Ánh dễ như lấy đồ trong túi! Lịch sử có những điểm dừng thật đáng tiếc !...Nói về chương trình của du thuyền chúng tôi thì dài lắm, đại loại là sẽ được xả láng trên Hòn Mộng, còn hơn cả Nhất dạ đế vương ở Sài Gòn !Thuyền vẫn lướt sóng. Mặc cho ba đôi ấy tình tự trên sóng biển, tha hồ mà “ngồi tựa mạn thuyền” tôi phụ chèo cho người lái thuyền và nghe anh ta kể nhiều chuyện rất li kỳ và dự tính sẽ viết một cuốn tiểu thuyết ngắn về người con của biển cả này. Song, đúng vào lúc cái câu chuyện của chúng tôi đang vào những đoạn say sưa thì thuyền chao nghiêng đột ngột, nước ào vào suýt ngập thuyền. Thì ra cơn sóng tình của ba cái đôi dửng mỡ kia đã quá trớn mà gây ra tai nạn. Người lái thuyền chưa kịp lấy thăng bằng để xử lý tình huống bất ngờ thì một con sóng nữa từ đâu ào tới, đẩy thuyền lên cao. Giá như bình thường thì con thuyền sẽ ngồi ngon lành trên ngọn sóng , nhưng ở đây, con thuyền chìm trong con sóng và chìm luôn xuống lòng biển khi con sóng đi xa ! Khi tôi kịp định thần thì thấy mình đang bám chắc vào cánh tay rắn chắc của người lái thuyền. Người lái thuyền sải nước bằng một tay còn tay kia cắp tôi như mèo tha chuột.Thấy tôi đã tỉnh táo, anh ta nói :- Tôi sẽ đưa anh vào bờ an toàn !- Còn những người kia ? - Tôi hỏi .- Họ bị díu vào nhau chắc là khó thoát chết. Đó là những miếng mồi ngon cho cá biển ! Ai cũng béo tốt quá xá !...Khi đã dìu tôi vào một hòn đảo không tên gần nhất, người lái thuyền nói :- Anh ngồi đây nghỉ chờ tôi đem thuyền tới đón anh. Nhà tôi ở trên một hòn đảo nhỏ cách đây không xa lắm .- Thế không tìm cách cứu những người kia ư ? – Tôi băn khoăn hỏi .- Ai lại đi cứu chó sói bao giờ ! – Người lái thuyền cười gằn, bộ mặt lạnh tanh thật dễ sợ .- Anh nói ai là chó sói ? Đó là những nhân vật VIP cả đấy ! Họ làm giàu rất giỏi và báo chí đang ca ngợi họ không tiếc lời. Họ là thượng khách của bất cứ cơ quan cỡ bự nào !Người lái thuyền cắn môi, mắt nhìn ra khơi xa tít tắp, rồi lại cười gằn, nói :- Tôi không biết họ là những nhân vật quan trọng như anh nói, nhưng tôi biết rất rõ hai tay Việt kiều ấy, đó vốn là hai thằng ác ôn khét tiếng từ thời ông Diệm !- Vậy sao ? - Tôi tròn mắt kinh ngạc .- Thì tôi đã từng là lính của chúng nó vào cái thời tôi còn trai trẻ. Tôi đã phải bỏ trốn khỏi cái đội quân ác ôn ấy để ra với biển khơi bao la !...Không biết người lái thuyền có nói gì nữa không nhưng tôi đang cảm thấy bàng hoàng khi nghĩ tới những cảnh đón tiếp long trọng, lịch sự những nhà kinh tế tài ba đó, mà đã từng ăn gan uống máu người !...Tôi gai người như muốn ói thốc tháo ! Và tôi bị ói thật !...Khi tôi hồi tỉnh thì thấy lạnh run. Người lái thuyền xoa bóp cho tôi một hồi, tôi thiếp ngủ lúc nào không hay !Sóng biển ầm ào đi vào giấc ngủ của tôi như những tiếng nói kỳ lạ. Bỗng tôi thấy ba cô ấy hiện ra trước mặt tôi, cô nào cũng xinh đẹp bội phần, không mặc hở hang như lúc ngồi trên thuyền với ba vị quan khách mà xiêm y lộng lẫy như công chúa. Một cô nhoẻn miệng cười, ỏn ẻn nói :- Chúng em là ba con sứa vì dày công tu luyện nên có thể hóa thành người dễ dàng . Anh đừng có lo cho tính mạng chúng em khi được sống trong lòng biển cả !- Sứa ? – Tôi ngạc nhiên thốt lên – Bây giờ mà cũng có cái chuyện kỳ quái như vậy sao ?- Có chứ ! Mà còn chuyện quái đản không bút nào tả xiết ! Chẳng hạn như ông VIP của anh đó, ông ta chỉ nhờ xảo trá cướp công trong chiến tranh mà leo cao. Rồi sang thời bình, ông ta chỉ tài tham ô móc ngoặc thôi, đó là loại tỷ phú đỏ như có một vài vụ đã bị khui ra đó ?- Đúng như vậy sao ?- Đúng vậy chứ sao nữa ! Chính vì thế mà chúng em được lệnh Long vương sai đi bắt lão ta xuống trị tội, cùng với hai thằng ác ôn trá hình kia nữa !- Ôi ! Tôi thật là người trần mắt thịt ! Thế mà tôi không biết gì cả, cứ phục vụ tận tình chúng nó và ngưỡng mộ chúng nó như thánh sống !- Ấy là do anh đói khổ quá nên hoa mắt lên đó thôi, nhìn gà hóa cuốc mà !...Anh đừng nên bận lòng chuyện đó làm chi nữa, hãy quên hết đi ! Nhân đây chúng em tặng anh một món quà : đây là cái vỏ ốc có phép lạ, sẽ có lúc nó giúp anh !Ba cô gái cùng mỉm cười, một cô đặt lên tay tôi cái vỏ ốc nhỏ xíu rồi một con sóng lớn nổi lên, cuốn ba cô gái đi mất tiêu !Tôi giật mình tỉnh dậy, thấy tay còn cầm cái vỏ ốc óng ánh thì lấy làm lạ lùng lắm ! Nghĩ rằng phải hỏi người lái thuyền, nhưng nhỏm dậy nhìn quanh quất mà chẳng thấy bóng dáng anh ta đâu cả !Tôi đang bồng bềnh trong những ý tưởng kỳ lạ ở hòn đảo hoang vu giữa biển khơi thì một chiếc thuyền nhỏ cập đảo từ bao giờ không hay . Trên thuyền là người lái thuyền ban nãy và một người con gái xinh đẹp lạ thường, còn đẹp hơn cả các hoa hậu 89 vừa rồi ! Tôi chợt nghĩ có lẽ lại là một con mực nào đó tu luyện thành tinh chăng thì hai người đã bước lên bờ, xách hai cái giỏ nặng chịch. Người lái thuyền ngồi xuống cạnh tôi, giở cái giỏ ra, đầy tôm cá ê hề và một chai rượu trong veo, rồi cười :- Chắc anh sợ lắm phải không ? Còn đây là cô Anh Nữ, vợ tôi đó, chúng ta lai rai một chầu rồi tôi sẽ đưa anh về nhà tôi chơi .Cô Anh Nữ mỉm cười gật đầu chào tôi rồi ngồi xuống bên cạnh chồng. Tôi chú mục nhìn cô gái, xem có thấy yêu khí bốc lên hay chăng, nhưng chỉ thấy một khuôn mặt phúc hậu tuyệt đẹp, những sợi tóc mai bay phất phơ trong gió biển cũng gợi cảm lạ kỳ. Tôi xác định ngay đây không phải là con mực tu luyện hóa thành (từ khi gặp ba con sứa thành tinh trong giấc mơ, tôi nhìn ai cũng nghĩ : đó là yêu quái hay là người thật !), nhưng linh cảm rằng đây là một người con gái khác thường , có một không hai !Mấy ly rượu ngon và đồ nhắm hải sản tươi đặc biệt đã làm cho tôi nhanh chóng hồi phục và cảm thấy thanh thản, có phần hưng phấn. Cô gái liên tục tiếp mồi và rót rượu cho chúng tôi , thỉnh thoảng mới nhấp môi rồi lại nhìn ra biển khơi tít tắp .Ôi nếu tôi là họa sĩ thì sẽ có một bức tranh trên tài cả Raphaelô ! Tiếc lắm thay !...Người lái thuyền bỗng từ tốn cất tiếng :- Anh có biết chuyện “mả ngụy” ?- Mả ngụy ?- Tôi giật mình thốt lên – Tôi đang đi tìm hiểu chuyện mả ngụy đây ! Anh cũng biết chuyện mả ngụy sao ?- Cô Anh Nữ là con cháu của một người trong mả ngụy đó !- Sao ? Con cháu một người trong mả ngụy ? Có chuyện như vậy nữa sao ?Người lái thuyền cạn một ly nữa rồi chậm rãi kể :- Ông Lê Văn Câu có một người thiếp rất xinh đẹp, vì vậy viên tướng triều đình không bắt chôn trong mả ngụy mà lén đem về trại của mình tính chuyện chăn gối . Người thiếp này đã có thai hai tháng với ông Câu nên quyết giữ tròn danh tiết và bảo vệ giọt máu của họ Lê Văn Khôi còn sót lại đó. Nàng cũng là một tay gươm tuyệt hảo nên dự tính một kế sách thoát thân rất liều mạng : đúng lúc thằng tướng dê kia tính chuyện bậy bạ thì nàng hạ thủ hắn và sẽ đánh thốc ra cửa trại tẩu thoát ! Nhưng , khi vừa hạ thủ thằng tướng dâm cuồng xong thì một tên vệ sĩ bất ngờ xuất hiện . Hai người âm thầm đọ gươm ác liệt. Được khoảng ba mươi hiệp thì tên vệ sĩ khẽ nói :- Cô nương là ái nữ của Nguyên soái ư ? Xin cô nương dừng tay ! Tôi sẽ đưa cô nương ra khỏi trại an toàn !- Thằng giặc, mi chớ có lừa gạt ta ! Hãy đỡ mũi gươm này !Người thiếp dấn sức quyết giết tên vệ sĩ. Nhưng tên vệ sĩ bất ngờ dùng một đường gươm hiểm hóc, đỡ và đánh bật gươm khỏi tay người thiếp . Đoạn tên vệ sĩ quỳ xuống nói nhanh :- Xin cô nương thứ lỗi . Tôi vốn chịu ơn của Bình Nam Đại Nguyên soái từ lâu mà chưa có dịp báo đáp. Tôi trù tính vô đây giết tên dâm tướng đặng cứu cô nương, không ngờ cô nương đã xuống tay trước. Xin cô nương tin tôi và đi theo tôi ! …Người vệ sĩ đã đưa người thiếp ấy ra khỏi trại bình an và khi đã ngồi trên yên ngựa thì nói :- Tôi đã chuẩn bị thuyền vượt biển ra Côn Đảo lánh nạn, quyết cứu bằng được giọt máu còn lại của Bình Nam Đại Nguyên soái ! Xin cô nương tin tưởng nơi tôi đặng tôi báo đáp được ơn trước của người !Họ lại vượt biển bình an, ẩn cư trên một hòn đảo nhỏ, hoang vu. Sau đó, người thiếp sinh hạ một con trai đặt tên Lê Văn Cầu. Cầu sinh Vũ, Vũ sinh Vân, Vân sinh Đại, Đại sinh Đạo, Đạo sinh ra cô Anh Nữ đây. Mỗi người chỉ sinh hạ một người con duy nhất, đến ông Đạo thì không sinh được con trai nữa !...Kể đến đây thì người lái thuyền uống thêm ly rượu nữa rồi nhìn ra mặt biển, vẻ trầm mặc.Tôi hỏi cô Anh Nữ :- Chị năm nay bao nhiêu tuổi rồi ? Ông cụ còn khỏe không ?- Em bốn mươi tuổi rồi !- cô Anh Nữ nói khẽ.- Bốn mươi ? Vậy mà tôi cứ nghĩ chị chưa đến ba mươi đấy !- Ba em sáu mươi. Ông nội chín mươi. Cụ nội một trăm mười. Cả ba người còn rất khỏe !- Trời !..T ôi ngạc nhiên hết sức – Các cụ vẫn còn khỏe ? Vậy bây giờ ở đâu ? Tôi có gặp được không ?- Các cụ đều ở nhà cả. Lát nữa chồng em sẽ đưa anh về chơi .- Ta đi ngay đi ! – Tôi suốt ruột náo nức muốn gặp các cụ ngay tức khắc !Người lái thuyền nói :- Gặp các cụ, anh sẽ được nghe kể chuyện đã thì thôi ! Các cụ như những ông tiên !...Khi chúng tôi về đến nhà của Anh Nữ thì đã xế chiều. Đó là một nếp nhà nhỏ nép mình dưới những lùm cây lớn, hòa với khung cảnh tịch mịch của đảo nhỏ trông thật ngoạn mục.Cụ Vân, một trăm mười tuổi, râu tóc trắng như cước, ánh mắt sáng quắc, thân hình chưa hết vẻ cường tráng của con nhà võ. Cụ Đại , chín mươi tuổi, thì còn rất khỏe, có dáng rất đẫy đà, mập mạp. Các cụ tiếp tôi niềm nở nhưng kín đáo, ít lời. Ba cụ đã ngồi với nhau từ trước quanh mâm rượu và tôi linh cảm như giữa các cụ đang diễn ra chuyện gì đó, hệ trọng lắm .Được một tuần rượu thì cụ Đại nhìn ông Đạo, nói :- Tôi đã nói anh xin nghỉ hưu từ ba năm nay, anh khất hoài. Là cớ sao vậy ?- Thưa cha…- Ông Đạo nói – Con cũng muốn về nhà, sớm tối hầu cha và ông. Song, Nhà nước còn nhiều chuyện khó khăn, đòi con phải tiếp tục gánh trọng trách !- Cái lý do anh đưa tôi nghe không lọt tai – Cụ Đại nói - Tôi đã nói từ lâu, mình là con nhà võ, hết chiến tranh thì xin nghỉ về với biển Mẹ đặng dạy dỗ con cháu nên người và phụng dưỡng cha già. Anh không nghe, lại xin chuyển sang nghề thương mại, rồi cứ giữ cái chức giám đốc công ty ấy hoài . Tôi nghe nói anh làm ăn không minh bạch mà lấy làm hổ thẹn lắm . Còn anh , anh cứ tránh mất mặt không thấy về là cớ làm sao ?- Cha đừng nghe người ta đồn bậy …- Sao lại bậy – Cụ Đại ngắt lời, giọng bực tức – Tôi còn biết ở Sài Gòn, anh bồ bịch tùm lum, tiêu xài như đế vương ! Làm nhiều chuyện thất đức mà không run tay !- Cha ! – Ông Đạo đứng bật dậy – Cha không được xúc phạm con như vậy . Bao nhiêu ông to bà lớn từ trung ương đến các địa phương, ai ai cũng phải kính nể con mà sao cha lại nghe lời đặt điều xấu cho con như vậy ? Đã thế từ nay con không về đảo với cha và ông nữa !Nói rồi ông Đạo vùng bước ra cửa. Bất đồ, cụ Vân hét lên như là diễn viên tuồng :- Nghịch tử ! Không được vô lễ !Ông Đạo thót giật mình, sững lại giây lát rồi bước tiếp. Cụ Vân lại thét lên, dữ dội :- Nghịch tử ! Đứng lại !Ông Đạo vẫn bước. Cụ Đại nhanh như chớp, lướt ra đứng chắn ở cửa nhìn ông Đạo bằng ánh mắt nảy lửa, ông Đạo nhìn cụ Đại trừng trừng rồi nói gằn :- Cha tránh cho con đi ! Nếu không thì …- Thì sao ? - Cụ Đại hét lên - Nghịch tử ?Ông Đạo không nói không rằng , xô cụ Đại sang bên định vọt ra cửa. Song , bằng một thế võ, cụ Đại gạt bắn ông Đạo bật vào giữa nhà. Ông Đạo ngã nhào xuống nền nhà, tức thì lồm cồm bò dậy, thò tay ra sau lưng rút phắt khẩu súng nhỏ. Khi khẩu súng đen nhánh vừa ló ra khỏi vạt áo Blu- Dông của ông Đạo, một lưỡi dao nhỏ từ phía cụ Vân bay vút tới cắm phập vào cổ tay cầm súng của ông Đạo, khẩu súng rơi “cạch” xuống nền nhà. Cũng đúng lúc ấy, cụ Đại rút phắt cái roi ngựa cài trên vách. Chỉ kịp nhìn thấy tay cụ Đại quay một vòng thì đã thấy đầu roi cuốn chặt vào cổ ông Đạo, rồi cái roi ngựa mảnh mai nhấc bổng ông Đạo lên gần tới trần nhà thì thả xuống đất nghe cái “bịch”.Ông Đạo nằm bất động, ông ta đã chết !Thấy vậy, cụ Đại thét lên một tiếng cực lớn, đi một đường quyền rồi đấm ngực mình một cái “hự” đoạn cụ thổ ra một vũng máu, đứng như trời trồng bên xác ông Đạo. Đúng lúc ấy, cụ Vân lướt tới, đỡ lấy cụ Đại, hét lên một tiếng khiếp đảm rồi thân hình cả hai cụ đổ xuống !...Tôi muốn viết nốt phần kết của truyện ngắn này (nói về cô Anh Nữ), nhưng nếu bạn đọc tinh ý thì có thể hiểu rằng tôi không thể viết thêm một dòng nào nữa. Còn kết cục của cô Anh Nữ - người cuối cù của dòng họ võ tướng ấy – ra sao, chắc bạn đọc có thể hình dung ra. Hổ phụ ắt phải sinh hổ tử! Còn ông Đạo, trở thành “cẩu tử” từ lúc nào, đó là trường hợp ngoại lệ của dòng họ võ này!TP.HCM,l989-2009
Đỗ Ngọc ThạchNguồn: Newvietart.comÂM MƯU VÀ TÌNH YÊU
Truyện ngắn Đỗ Ngọc ThạchKhi ông Hai Lộc trúng thường vụ tỉnh ủy và được làm phó bí thư đặc trách khối Lâm nông công nghiệp thì ông nghĩ ngay đến việc cất nhắc đám đệ tử. Nhờ vậy mà Tư Lợi, đang làm cán bộ văn phòng huyện ủy một huyện miền núi heo hút bỗng được điều về tỉnh giữ chức Giám đốc Sở Lâm nghiệp.
Vừa nhận chức Tư Lợi đã hoàn tất một kế hoạch thành lập mạng lưới “chân rết” trong cái ngành hái ra tiền này – người ta vẫn nói “tiền rừng bạc bể” mà !...Một trong những “chân rết” tin cẩn của Tư Lợi là Tám Danh đang làm trưởng phòng hành chính của Xí nghiệp khai thác và chế biến lâm sản, được cất nhắc lên làm phó giám đốc Xí nghiệp phụ trách kinh doanh. Sau khi đã bố trí đệ tử thân tín vào một số vị trí trọng trách rồi, Tư Lợi bắt tay vào chiến dịch “tảo thanh” – loại trừ những kẻ “không cùng chí hướng” ra khỏi những vị trí quan trọng mà họ đang đảm nhiệm. Trong “bản đồ tác chiến” của Tư Lợi, Xí nghiệp khai thác và chế biến lâm sản được khoanh mực đỏ đậm nét và hai cái tên được đánh dấu gạch chéo, đó là Văn Lâm giám đốc kỳ cựu của xí nghiệp và Trọng Đức một kỹ sư lâm nghiệp trẻ, mới làm phó giám đốc phụ trách kỹ thuật của Xí nghiệp được một năm .
Vào một ngày đẹp trời, Tư Lợi “phôn” cho Tám Danh lên Sở gặp riêng .
Khi Tám Danh vừa ngồi yên vị, Tư Lợi nói :
- Chúng ta không có nhiều thời gian, phải bắt tay vào việc ngay, phải ra đòn nhanh lẹ để đối phương không kịp phản ứng !
- Em xin anh Tư cho chỉ thị và phương hướng, em sẽ lên kế hoạch cụ thể !
- Phương hướng thì anh Hai đã nói với tôi và chú cùng nghe rồi mà còn hỏi hoài là cớ sao ? Bằng mọi giá phải giành thắng lợi, chú không nhớ à ? Còn hành động cụ thể thì chú phải khôn ngoan mà tiến hành chớ !
- Dạ thưa anh Tư, em đâu có quên lời anh Hai. Nhưng cả hai trường hợp lão Văn Lâm và thằng Trọng Đức, em thấy khó quá. Em đã nghĩ nát óc mà không bới ra được một tội gì để tố cáo chúng nó. Mà em nghe nói chúng nó được chủ tịch tỉnh tín nhiệm lắm ! Có phải không anh Tư ?
- Chuyện đó khỏi lo ! Lão chủ tịch sắp chuyển ra trung ương rồi ! Còn chuyện bới ra tội thì có gì là khó ? Ai mà không có chút sơ hở ? Bói ra ma quét nhà ra rác, chú không biết sao ?
- Dạ thưa anh Tư, em dẫu có đần độn cũng biết như vậy chớ ! Nhưng quả là hai thằng này trong sáng như gương, chuyên môn lại giỏi vào loại nhất nhì trong tỉnh này ! Em thấy khó quá ! Anh có diệu kế gì chăng ?
- Đúng là chú mày đầu óc bã đậu, ngu lâu quá : Cờ đến tay mà không biết phất !
- Dạ thưa anh Tư, em nhờ ân sủng của anh và anh Hai mà mới có hôm nay ! Em có bao giờ quên đâu ạ ! Và em mong rằng anh mở mắt thêm cho em. Được gần các bậc đàn anh tài ba như anh Hai và anh Tư, em sẽ cố gắng khôn ngoan lên !
Tư Lợi cười hic hic, nhìn Tám Danh qua đôi mắt hum húp của khuôn mặt to bự và thoáng nghĩ:”Mày hơi ngu nhưng được cái trung thành với quan trên, rồi sẽ khá đấy! Nguyên cái việc mày dụ được con vợ “thơm thịt” của mày lên Sở làm “thư ký riêng” cho tao đã tỏ rõ lòng trung thành của mày rồi”. Nghĩ đến đấy, Tư Lợi lại thấy “lòng chạnh đau” khi nghĩ đến đứa con gái rượu của mình dang làm “trợ lý thư ký” cho lão Hai Lộc. Không biết con bé có thoát khỏi cái mồm rộng hoác mà hôi rình của con dê cụ ấy không? Tư Lợi nhìn Tám Danh và có cảm giác như Tám Danh cũng đang có những ý nghĩ tương tự thì ghé sát Tám Danh nói nhỏ: Anh Hai vẫn thường xuyên hỏi thăm chú và nhắn là chú phải “gác-đờ-co” cẩn thận đối với tiểu thư Cẩm Lai, nghe chưa? Không được cho bất cứ thằng nào xớ rớ đến con gái ngài phó Bí thư, rõ chưa? Ổng cưng cô nàng lắm đó! Có nghĩa là chú sẽ mất đầu như chơi đó!
Anh Tư cứ yên tâm lớn! Cô nàng về xí nghiệp là ngồi ngay cái ghế trưởng phòng kỹ thuật đẹp như cung điện. Em cho đệ tử bảo vệ ngày đêm. Xin bảo đảm là đến cái móng tay của cô nàng cũng không thể sứt mẻ!
Thế thì được!...Còn hai con nhỏ Lan và Huệ tôi “câu” từ trại phục hồi nhân phẩm ra gởi chỗ chú, thế nào rồi? Lu bu quá chưa xuống thăm chúng nó được…
Tám Danh đưa tay vuốt mặt, giụi giụi cặp mắt ốc nhồi như hé nhìn Tư Lợi qua kẽ ngón tay và nghĩ “Từ ngày mày mê mẩn với con vợ dâm đãng của tao thì còn nhớ gì đến đồ thải ấy nữa ?”. Tám Danh nốc cạn lon bia, chùi mép rồi nói :
- Báo cáo anh, từ ngày hai con điếm ấy về Xí nghiệp em lại đỏ da thắm thịt hẳn lên. Em cho chúng nó làm văn thư, cũng được việc lắm !
- Đó là những viên đạn đã lên nòng, bây giờ đến lúc phải bắn rồi đó ! Chú hiểu không ? Bắn vào ai, chú biết chưa?
Tám Danh nghệt ra một lúc rồi phá ra cười, văng cả nước miếng vào mặt Tư Lợi nhưng Tư Lợi cũng đang cười sằng sặc nên không để ý tới. Tám Danh vừa dằn cơn cười, vừa nói :
- Thưa anh Tư, quả là em ngu lâu. Vũ khí trong tay mà không biết sử dụng. Với lại, hai con nhỏ ấy cũng “thiện chiến” quá, nó làm cho em mê mẩn sinh lú lấp đi ! “Mỹ nhân kế” với thằng cha kia ! Được không anh Tư ?
- Thằng đực nào mà không máu gái ? Chú mày cứ tiến hành như thế…như thế…Có đến thánh sống cũng phải đổ !
Một tuần sau, Tư Lợi đã nhận được đầy đủ hồ sơ về vụ “quan hệ bất chính của giám đốc Văn Lâm với hai nhân viên văn thư là Lan và Huệ”. Quyết định kỷ luật của Sở Lâm nghiệp đã được Ban tổ chức tỉnh ủy nhanh chóng phê duyệt và Văn Lâm bị gọi về giam lỏng ở tỉnh ủy để làm kiểm điểm. Đồng thời Tám Danh được cử làm quyền giám đốc Xí nghiệp khai thác và chế biến Lâm sản.
Việc giám đốc Văn Lâm đột ngột mắc khuyết điểm rồi nhanh chóng bị kỷ luật đã khiến cho Trọng Đức choáng váng . Văn Lâm xa Xí nghiệp đã ba ngày rồi mà Trọng Đức vẫn còn chưa hết bàng hoàng , ngẩn ngơ. Anh như mất đi một cái gì đó rất lớn lao, rất gần gũi. Đã ba đêm rồi anh thức trắng để suy nghĩ về sự ra đi vĩnh viễn của Văn Lâm, người giám đốc mà anh rất quý trọng, tin yêu. Đến đêm thứ tư thì cơn sốt rét bất ngờ ập đến, khiến Trọng Đức gần như mê man…Vì Trọng Đức sống độc thân ngay tại khu tập thể trong Xí nghiệp, không có người nhà chăm sóc nên Tám Danh đã cử hai nhân viên văn thư Lan và Huệ thường xuyên túc trực chăm sóc Trọng Đức. Tiêu chuẩn thuốc men của Trọng Đức cũng được chú ý đặc biệt…
Lúc ấy là gần l giờ sáng, Trọng Đức mơ màng tỉnh dậy và anh giật mình khi thấy một người đàn bà đang nằm ôm lấy mình! Anh khẽ đẩy người đàn bà đang thiu thiu ngủ ấy ra và nhận ra đó là cô Lan văn thư của xí nghiệp. Trọng Đức định ngồi dậy, nhưng không đủ sức , anh lay mạnh Lan:
- Cô Lan!...Cô Lan!...
Lan bừng tỉnh. Cô mỉm cười nhìn Trọng Đức, nói:
- Ôi, anh mê sảng dữ quá!...Anh thấy đỡ mệt chưa?
- Tại sao cô lại nằm với tôi? Cô dậy ngay! Không thể bậy bạ như thế này được!
- À, đó là em mệt quá nên ngủ thiếp đi mất!
Lan vừa ngồi dậy vừa nói:
- Em pha sữa cho anh uống nhé, em được giao nhiệm vụ chăm sóc anh đó!
Chỉ một lúc, Lan đã đưa cho Trọng Đức ly sữa hột gà nóng hổi và đỡ anh dậy. Uống hết ly sữa, Trọng Đức thấy tỉnh táo đôi chút. Nhìn khuôn mặt xinh xắn, phúc hậu và thân hình cân đối, nở nang của Lan, anh không hiểu vì lẽ gì mà cô gái còn rất nhiều dáng nét thôn quê này lại đi vào con đường bán thân ô nhục. Trong ý thức, anh vốn rất xa lạ với cái danh từ “gái điếm” và từ khi Lan và Huệ về làm văn thư ở xí nghiệp anh cũng rất hạn chế sự tiếp xúc với hai cô văn thư “tình nhân” của ông Tám Danh này, đôi lúc anh còn tỏ ra khinh bỉ, nhưng nay nhìn Lan dịu dàng chăm sóc phục vụ mình, anh lại nghĩ đây là một cô Lan khác !...Lan cầm ly thuốc (thực ra là rượu bổ sâm quy tinh đặc biệt) đến ngồi cạnh Trọng Đức, nhẹ nhàng nói :
- Anh gần khỏe rồi đó ! Anh uống ly thuốc này đi !
Lan cầm ly kề vào miệng Trọng Đức và anh có cảm giác mình như một cậu bé bệnh nhân ngoan ngoãn trước cô bác sĩ dịu dàng ! …Trọng Đức đã tỉnh táo hẳn, với bản chất nhân hậu anh nhìn Lan bằng ánh mắt biết ơn, đầy thiện cảm. Nhưng nghĩ lại lúc Lan đang nằm ôm lấy mình mà ngủ, Trọng Đức lại thấy bối rối, muốn tìm lời trách mắng cái sự sàm sỡ ấy của Lan nhưng anh chưa biết nói thế nào. Lan như phần nào đoán được tâm trạng của Trọng Đức, cô mỉm cười, nhẹ kéo anh nằm xuống và nói :
- Thôi anh nằm nghỉ đi, nghĩ ngợi làm gì cho mệt !
Trọng Đức chưa kịp phản ứng gì thì Lan đã kéo anh nằm xuống giường và nằm xuống theo, ôm lấy anh mà nói :
- Anh Đức ! Anh đừng đuổi em !...Anh hãy thương em, đời em khổ lắm !
Trọng Đức muốn vùng dậy đẩy Lan ra nhưng cô đã ôm ghì lấy anh, giọng thổn thức :
- Anh Đức !...Anh có thể khinh ghét em, nhưng em thương anh ! Anh hãy nghe em nói đây : Anh thương lấy em một lần này thôi, em sẽ đội ơn anh suốt đời !
- Buông tôi ra ! Cô Lan, tôi không thể làm như thế ! Nếu cô thương tôi thì cô hãy ngồi dậy, chúng ta sẽ nói chuyện !
- Anh Đức !...Em sẽ tiết lộ cho anh một bí mật : Người ta muốn dùng em để hại anh như đã hại ông Văn Lâm ! Nhưng vì em kính trọng anh, em thương anh nên em sẽ không nghe lời họ !
Trọng Đức nghe nói vậy thì sởn gai ốc, bủn rủn chân tay. Nhưng Lan đã lại ôm ghì lấy anh, hôn tới tấp vào mặt anh rồi nói :
- Anh đừng sợ ! Người ta đưa em máy chụp hình, máy ghi âm nhưng em giấu đi rồi ! Em không nghe lời họ, cho nên chúng em sẽ trốn khỏi đây !
- Vậy sao các cô không trốn ngay đi ? Các cô sẽ trốn đi đâu ?
- Chúng em sẽ về quê ở tỉnh N. Sẽ chẳng ai tìm thấy chúng em cả ! Nhưng trước khi trốn đi, em muốn có con với anh, anh là người tốt lắm, giỏi lắm, em thương anh lắm !...
Trọng Đức muốn nói, muốn đẩy Lan ra để ngồi dậy nhưng Lan đã ghì chặt lấy anh. Sức nóng từ thân thể căng tròn của Lan như đã phá tan mọi ý thức phản kháng của Trọng Đức. Rồi anh có cảm giác như có những luồng điện chạy trong người …
Sáng hôm sau, tin hai cô văn thư Lan và Huệ đã bỏ trốn khỏi xí nghiệp đã khiến cho Tám Danh rụng rời chân tay. Ông ta tức tốc phóng lên Sở gặp Tư Lợi. Sau một hồi suy nghĩ, Tư Lợi nói :
- Thua keo này bày keo khác ! Nhất định phải đưa thằng Trọng Đức vào bẫy ! Chú ngồi đây để tôi tới thỉnh thị anh Hai Lộc. Ông đa mưu như Tào Tháo ấy !
Không đầy 15 phút Tư Lợi đã trở lại, ghé tai Tám Danh nói nhỏ :
- Anh Hai cho phép sử dụng cô con gái cưng Cẩm Lai vào kế hoạch mỹ nhân kế ! Chú phải khéo dụ cô nàng tới thăm thằng Đức. Chỉ cần hai người đứng kề cạnh nhau là chúng ta ập vô chụp hình và bắt quả tang quan hệ bất chính chứ không cần phải tới đoạn phim “con heo” như đối với lão Văn Lâm !
- Nhưng như vậy sao đủ bằng cớ kết tội ? - Tám Danh hỏi .
- Chú mày sao ngu lâu nữa rồi ! Cô nàng là loại cành vàng lá ngọc, chỉ cần chạm vô tà áo là đủ mất đầu rồi !...
Nhưng kế hoạch “mỹ nhân kế” của Tư Lợi và Tám Danh đã không được Cẩm Lai ủng hộ mà cô còn muốn tố cáo cái trò đê tiện của thầy trò Tư Lợi. Khi Tám Danh vừa hé mồm nói Cẩm Lai đến thăm sức khỏe Trọng Đức, cô đã đọc ngay được ý đồ của Tám Danh. Vốn có cảm tình với ông giám đốc cũ Văn Lâm, Cẩm Lai đã hình dung ra toàn bộ “kế hoạch mỹ nhân kế” của Tám Danh và cô giận sôi người lên khi nghĩ rằng họ đã muốn sử dụng mình vào âm mưu đó để hại Trọng Đức – người mà cô cũng rất kính nể. Càng nghĩ cô càng thương ông Văn Lâm, thương Trọng Đức và càng oán giận ông Hai Lộc, người cha yêu quý thuở ấu thơ, vì cô biết quá rõ ông Tư Lợi, ông Tám Danh và một số kẻ bất tài và xấu xa khác lại là những người thân cận của cha mình. Cẩm Lai quyết định viết một bức thư nói rõ toàn bộ sự thật đen tối của “kế hoạch mỹ nhân kế” cho Trọng Đức biết để anh đề phòng. Nhưng, khi người cầm thư của Cẩm Lai đến phòng Trọng Đức thì chỉ thấy một mẩu giấy của Trọng Đức để lại như sau : “Tôi không thể làm việc ở trong một cái tổ quỷ ! Những người có lương tri hãy đưa bọn Tư Lợi, Tám Danh …ra ánh sáng và phục hồi danh dự cho người cán bộ đảng viên chân chính là bác Văn Lâm ! Ký tên : Trọng Đức”.Khi trên tờ báo công an của tỉnh đăng tin “Lệnh truy nã đặc biệt “ đối với “tội phạm nguy hiểm” Trọng Đức thì Cẩm Lai bị “sốc” khá mạnh: Hệ thần kinh của cô như có một sự xáo trộn, sắp xếp lại các tế bào thần kinh! Cô như trở thành một người hoàn toàn khác. Cô âm thầm theo dõi mọi hành đông của cha mình cùng những người thân tín của ông. Và khi cô có đủ “tang chứng, vật chứng” để có thể kết luận người cha của mình là một kiểu “Bố già Mafia” thì cô quyết định đi tìm Trọng Đức. Vì Cẩm Lai không hề biết rằng Trọng Đức đã đến quê Lan để tìm cô nên cuộc tìm kiếm của Cẩm Lai thật vô vọng. Tuy thế, Cẩm Lai vẫn không hề từ bỏ ý định đi tìm Trọng Đúc vì cô linh cảm rằng số phận cô đã gắn vào cuộc đời Trọng Đức…
Trọng Đức có tìm thấy Lan hay không và Cẩm Lai có tìm thấy Trọng Đức hay không, truyện ngắn này chưa thể trả lời hai câu hỏi đó!...Plêiku, l986 - TP.HCM,2009
Đỗ Ngọc ThạchNguồn: Newvietart.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét